dinsdag 24 juni 2025

Hoe De Waarden al 10 jaar bouwt aan fijn werken

Al tien jaar vormt de inzet van de WerkVermogensMonitor® een vast onderdeel van de aanpak van De Waarden op het gebied van Human Resources. Wendy Hoondert, HR-adviseur, benadrukt het belang hiervan: “Het is inmiddels gewoon onderdeel van De Waarden. Het sluit aan op ons koersplan, waarin professionaliteit een belangrijke pijler is. Dit is de basis! Met regelmaat aandacht hebben voor de medewerkers en onderzoeken of ze nog tevreden zijn.” Deze structurele aanpak stelt De Waarden in staat om continu inzicht te krijgen en hebben in het welzijn van haar medewerkers en hier strategisch op in te spelen.

HR vormgeven vanuit het niets

Toen Wendy zo’n zeven jaar geleden bij De Waarden startte, was er op HR-gebied een blanco canvas. “Er was niks op HR-gebied, ik moest vanaf nul beginnen,” herinnert ze zich. De CAO bood het enige houvast. De toenmalige bestuurder had een sterk vermoeden dat er veel speelde binnen de organisatie, maar tastte in het duister over de concrete knelpunten. Op haar verzoek werd het ‘Huis van Werkvermogen’ geïntroduceerd. “Het is een overzichtelijke manier om de knelpunten in kaart te brengen en vragen beantwoord te krijgen, zoals: hoe is het gesteld met onze medewerkers? Wat kunnen wij als organisatie inrichten om de mensen te ondersteunen? En hoe zit dit in de verschillende teams? Hoe kunnen we daar mensen helpen?” aldus Wendy. De focus lag direct op de kern van de organisatie: de medewerkers. “De medewerkers zijn het allerbelangrijkste in de organisatie, zeker in het onderwijs. Zij zijn de drijvende kracht. Dus investeren in het team is heel belangrijk.”

Wendy: “Het streven is altijd geweest om te zorgen voor gelukkige medewerkers, want dat stralen we dan uit naar de leerlingen, maar ook naar de arbeidsmarkt. In deze tijd waarin het moeilijk is om leerkrachten te vinden, is het cruciaal dat potentiële collega’s weten dat het hier fijn werken is en dat mensen met veel werkplezier hier hun carrière vormgeven. Dat was dan ook een belangrijk neveneffect en een directe aanleiding om met werkvermogen aan de slag te gaan.”

Een persoonlijke aanpak als fundament voor draagvlak

De eerste horde bij het inzetten van de WerkVermogensMonitor® was het creëren van draagvlak onder de medewerkers. “Als je een vragenlijst min of meer over de schutting gooit, dan gaan mensen het niet invullen,” weet Wendy uit ervaring. Om dit te voorkomen, werd bij de introductie een werkstudent ingezet om alle scholen te bezoeken en het doel en belang van het onderzoek, evenals het concept van werkvermogen, persoonlijk toe te lichten. Deze investering in persoonlijke communicatie bleek essentieel voor het succes.
Draagvlak en betrokkenheid: meer dan een constante factor

De inzet van de WerkVermogensMonitor® bleek een perfecte manier om structurele activiteiten te organiseren om medewerkers meer aandacht te kunnen geven. In de voorbereiding werd voor het creëren van draagvlak, onder andere een werkgroep opgezet. “Op deze manier betrek je de mensen erbij, zodat het echt veel meer een onderdeel wordt van de hele organisatie,” aldus Wendy. Inmiddels is er, na jaren van consistentie, niet meer veel nodig om een mooie respons te behalen. Natuurlijk wordt er aandacht aan besteed, maar de deelname gaat vrijwel vanzelf.

De cyclus van meten en verbeteren: een lerend proces

De Waarden introduceerde een tweejaarlijkse cyclus voor de WerkVermogensMonitor®. De timing van het onderzoek bleek een belangrijk leermoment. “De eerste keer hebben we het onderzoek in mei gedaan. Nou, dat is echt een hele beroerde periode, want dan is men al afscheid aan het nemen van het schooljaar,” aldus Wendy. Na deze constatering werd de meting verplaatst naar september, aansluitend bij de “gouden weken” in het onderwijs, wat resulteerde in een aanzienlijk hogere respons.

Het goede gesprek faciliteren

De uitkomsten van de WerkVermogensMonitor® werden de laatste keer prominent onder de aandacht gebracht tijdens de jaarlijkse Waardendag. “Het middagprogramma van die Waardendag ging over de uitkomsten. ’s Ochtends hebben we op een ludieke manier aandacht gegeven aan werkvermogen, met een soort illusionist,” vertelt Wendy. Met het programma van deze Waardendag werden ook de directeuren gefaciliteerd om met hun team aan de slag te gaan met de uitkomsten. “Het gaat niet alleen om het verzamelen van data, maar vooral om de dialoog die erop volgt en de acties die daaruit voortkomen. En als leidinggevende het goede gesprek aangaan met jouw team,” benadrukt Wendy.

HR, bestuur en leidinggevenden hand in hand

De rol van de bestuurder heeft een significante transformatie doorgemaakt. Waar de vorige bestuurder een sterke, bepalende koers uitzette, is de huidige bestuurder meer gericht op samenwerking en participatie. “Hij is heel erg van ‘Samen De Waarden’, samen met de leidinggevenden,” aldus Wendy. Deze verschuiving heeft een positieve impact op het HR-werk. “Ik heb elke week overleg met de bestuurder,” vertelt Wendy. Dit stelt haar in staat om ontwikkelingen te delen, input te krijgen en bij te sturen waar nodig. “En daardoor is het nu meer iets van ons samen, dan alleen een HR-dingetje.”

Wat doet De Waarden met de uitkomsten? Concrete acties en betrokkenheid

De uitkomsten van de WerkVermogensMonitor® verdwijnen bij De Waarden niet in een la. Medewerkers ervaren daadwerkelijk dat er iets met de uitkomsten wordt gedaan. Een mooi voorbeeld hiervan is de ontwikkeling van de GROW-gesprekkencyclus. Voor de vormgeving van deze gesprekken zijn ook medewerkers gevraagd om mee te denken, waardoor er een breed gedragen aanpak is ontstaan. Daarnaast werden er concrete workshops georganiseerd op basis van de uitkomsten. Zo was er een workshop over werkdrukbeleving, een thema dat in de beginjaren sterk naar voren kwam. Ook voor directeuren werd een workshop georganiseerd om hen handvatten te bieden in de omgang met boze ouders, een emotionele belasting die zij soms als lastig ervaarden.
Niet alleen op organisatieniveau werden acties ondernomen. Ook binnen de teams gingen medewerkers met de uitkomsten aan de slag. “Het mooie gesprek met elkaar voeren aan de hand van de uitkomsten en zo met elkaar ervaringen delen, dat is ook heel veel gebeurd,” vertelt Yusi Bakker, Trajectadviseur bij Preventned. Door succesverhalen intern te delen, bijvoorbeeld via de nieuwsbrief, werden goede voorbeelden van aanpakken gecommuniceerd en konden andere teams hiervan leren.

Toepasbare lessen uit 10 jaar aandacht geven

De Waarden heeft in de loop der jaren waardevolle lessen geleerd over wat wel en niet werkt bij het bevorderen van werkvermogen. Een belangrijke les is het belang van timing. “Niet in mei doen in het onderwijs,” is een duidelijke conclusie. De verschuiving naar september bleek een succesvolle aanpassing. Daarnaast is het faciliteren van het invullen van de vragenlijsten cruciaal. Dit betekent bijvoorbeeld dat directeuren hun teams tijdens werkoverleggen de gelegenheid geven om de vragenlijst in te vullen. Ook de communicatie is van groot belang. “Communiceer helder wat je hiermee doet, wat de bedoeling is,” adviseert Wendy. En misschien wel de belangrijkste tip: “Focus je niet teveel op de harde resultaten, maar kijk vooral wat je met deze resultaten kunt doen om het werkplezier te vergroten.” Het gaat om het stimuleren van het “goede gesprek” en het nemen van concrete acties om de werkomstandigheden te verbeteren.

De waardevolle samenwerking met Preventned

De samenwerking met Preventned speelt een cruciale rol in het succes van de WerkVermogensMonitor® bij De Waarden. “Het was vanzelfsprekend om met Preventned aan de slag te gaan, zij hadden tien jaar geleden bij een aantal scholen van De Waarden het medewerkersonderzoek ook gedaan,” vertelt Wendy. De ervaring en expertise van Preventned, en de bekendheid met de organisatie, maakten hen een logische partner. Wendy benadrukt de prettige samenwerking: “Ik vind de korte lijntjes prettig, het meedenken, en dat het niet is van ‘we zetten het uit en succes ermee, De Waarden’. Nee, ook in de voorbereiding is er overleg en worden kritische vragen gesteld.” Deze constructieve dialoog draagt bij aan de kwaliteit en effectiviteit van de HR-initiatieven.

Blijven investeren in werkplezier met mensgericht HR

Al tien jaar vormt de WerkVermogensMonitor® een waardevol instrument voor De Waarden. “We blijven dit doen voor de bevestiging dat we de goede weg zijn ingeslagen,” aldus Wendy. “Het is een mooi sturingsmechanisme. Het hoort bij De Waarden! Het is inmiddels gewoon onderdeel van de organisatiecultuur en sluit aan op ons koersplan, met professionaliteit als belangrijke pijler.
We weten nu beter hoe onze medewerkers in hun vel zitten, waardoor we beter kunnen ondersteunen waar nodig is. Medewerkers voelen zich gehoord en hebben het gevoel dat ze ertoe doen door de aandacht die we hieraan geven. En het mooie is: er komt ook steeds weer iets anders uit. Het is dynamisch.”

Deze continue dialoog en de bereidheid om te investeren in werkplezier met een mensgerichte aanpak, maakt De Waarden tot een organisatie die bouwt aan een duurzame en positieve werkomgeving.