Blog Doen begint bij taal - voor leidinggevenden - door Prevented

donderdag 20 februari 2020

Of je nu Vitality Manager, Chief Happiness Officer, Adviseur duurzame inzetbaarheid of leidinggevende bent, een belangrijk deel van je werk gaat over mensen ‘in beweging’ krijgen.
Je belandt nog wel eens in een situatie waarin je graag wilt dat je medewerker dingen ‘anders’ gaat doen.

Neem bijvoorbeeld het volgende:
Je bent leidinggevende van een medewerker waar het niet zo goed mee gaat. Hij houdt er een slechte leefstijl op na (dat heeft hij je verteld en je ziet het eigenlijk ook wel…), zijn vrouw heeft onregelmatige diensten en er zijn 3 jonge kinderen waarvan er 2 nogal problematisch gedrag vertonen.

Al met al maakt dit dat jouw medewerker zich slecht kan concentreren; er komt weinig uit zijn handen en wat hij doet, is kwalitatief niet zo best.
Als leidinggevende heb je allerlei ideeën over wat er moet gebeuren. Je gaat het gesprek aan….

Pas op voor de valkuil

En hoe gaat dat over het algemeen? Ik noem meteen de grootste valkuil:
Tijdens het gesprek ben je zelf hard aan het werk om je medewerker te overtuigen van wat goed is voor hem. En wat levert dat dan op? Nou, dit bijvoorbeeld:

  • Ik zal erover nadenken
  • Als ik tijd heb, ga ik ermee aan de slag
  • Ik ga mijn best doen
  • Ja, dat zal ik doen
  • …..

Je sluit het gesprek af en je weet eigenlijk al dat er niets gaat gebeuren.
Hoe komt het dat je dat eigenlijk al weet?
Je hebt je medewerker (onbewust) horen spreken in ‘behoudtaal’. Hij spreekt bijvoorbeeld in ‘ja, maar…’, je ziet dat hij dieper wegzakt in z’n eigen kuil en de kans dat hij er uit komt wordt steeds kleiner. Ergens weet je medewerker ook wel dat er iets moet gebeuren maar hij wil er niet te veel voor doen. Want veranderen vraagt inspanning en dat kan hij er nu niet bij hebben. Kortom, hij is ambivalent; hij wil wel, maar toch ook weer niet.

Aanwakkeren van intrinsieke motivatie

Als gesprekspartner ben je  bij je medewerker op zoek naar een sprankje intrinsieke motivatie om te veranderen.

Probeer eens de volgende oefening: je bent met z’n tweeën. Eén van jullie heeft de opdracht z’n vuist goed gesloten te houden. De ander krijgt de opdracht de vuist te openen.
Je kunt flink gaan trekken of duwen maar je zult zien dat het weinig nut heeft.
Wat wel iets oplevert:
– Steek je hand uit alsof je de hand wil schudden; de ander heeft de neiging om zijn vuist los te laten en je een hand te geven;
of
– gewoon vragen: zou je je vuist willen openen?

Zonder oordeel en zonder oplossing

Als je een opening hebt gevonden, kun je dat aanwakkeren. Door empathisch te zijn, oprecht geïnteresseerd, door goed aan te sluiten bij zijn situatie. Of… door er gewoon direct naar te vragen.

Door te luisteren en weer door te vragen.
Maar vooral: Zonder oordeel en zonder oplossing.
Bij je medewerker geeft dat ruimte. Hij kan vrij denken en praten zonder bang te zijn voor jouw oordeel of oplossing (de ‘vijand’). De ‘vijand’ komt dus niet opdagen tijdens het gesprek en dat geeft vertrouwen.

Een gesprek zonder oordelen en oplossingen is makkelijker gezegd dan gedaan.
Maar daag jezelf hier eens in uit en zie dit als jouw eigen veranderproces. Het gaat je veel opleveren.

Langduriger motiveren tot verandering

Mensen zijn veel beter, sneller en langduriger te motiveren tot verandering wanneer ze zichzelf hierover uitspraken horen doen. Dat wat je zelf zegt, heeft een voorspellende waarde voor de toekomst. Mensen praten zich als het ware zelf naar de verandering toe door middel van wensen, redenen, noodzaak, mogelijkheden en vertrouwen.

Hoe klinkt dat dan? Nou, zo bijvoorbeeld:

  • wensen (ik wil me heel graag fitter voelen)
  • redenen (dan kan ik ook veel beter omgaan met het gedrag van mijn kinderen)
  • noodzaak (en dat is nodig want ik zie mijn kinderen steeds meer in de problemen komen op school)
  • mogelijkheden (als ik nou eens begin met dagelijks fietsen naar mijn werk i.p.v. dat ik de auto pak)
  • vertrouwen (dat moet lukken want eerder was mijn auto een week in de reparatie en vond ik het fietsen erg prettig)

En zo begint doen dus met taal.

Je succes wordt bepaald door je eigen vaardigheden én de tijd die je erin kunt/wilt steken.
Telkens wanneer je deze techniek toepast, ontvang je feedback. Hoor je verandertaal? Dan zit je op de goede weg! Hoor je behoudtaal? Dan moet je het over een andere boeg gooien.

Veel plezier!

In de trajecten van Preventned besteden we veel aandacht aan hoe we de gewenste veranderingen die n.a.v. ons onderzoek naar voren komen, kunnen realiseren. Bel, mail of kom langs om te kijken welke veranderingen bij jou in de organisatie nodig zijn.

Yvonne van der Salm - Preventned

Yvonne van der Salm is adviseur bij Preventned. Met bakken ervaring en een frisse blik zorgt zij dat we scherp blijven. Ze is altijd op zoek naar hoe je mensen in beweging kan krijgen. En haar sportieve enthousiasme beweegt ons allemaal.