Social media: Zegen of vloek voor je werkvermogen?

Nieuw onderzoek van Preventned toont aan hoe overmatig gebruik het werkvermogen significant beïnvloedt.

Scrollen, liken, delen… Social media platformen zijn niet meer weg te denken uit ons leven, ook niet op het werk. Maar wat is de impact van swipen op ons werkvermogen, onze productiviteit en ons geluk? Een nieuw onderzoek van Preventned geeft antwoord.

Social media zijn voor velen een onmisbaar onderdeel van het dagelijks leven. Het is dé manier om contact te onderhouden met vrienden en familie, op de hoogte te blijven van het laatste nieuws en je te laten entertainen. Maar de keerzijde van de medaille is dat social media ook verslavend kunnen werken. Het mechanisme achter de platforms is erop gericht om je aandacht vast te houden en je steeds weer terug te laten komen.

Naast de vaak genoemde negatieve effecten van social media, zijn er ook positieve effecten. Maar hoe zit het met de invloed van social media op ons werkvermogen?

Uniek onderzoek naar social media gebruik

Preventned heeft onderzoek gedaan naar de relatie tussen social media gebruik, de kans op verslaving, werkvermogen en andere relevante factoren.
Wat dit onderzoek uniek maakt, is de combinatie van de Social Media Disorder Scale (van den Eijnden, universitair hoofddocent bij de afdeling Interdisciplinaire Sociale Wetenschappen aan de Universiteit Utrecht) met de WerkVermogensMonitor® (WVM) van Preventned. Hierdoor komt er een gedetailleerd beeld van de impact van social media op diverse aspecten van het werkvermogen naar boven.

“Social media verslaving is een groeiend probleem met verstrekkende gevolgen voor zowel individuen als de samenleving. Dit onderzoek levert waardevolle inzichten op die ons helpen om deze problematiek beter te begrijpen.”, aldus Cas Knibbeler, directeur Preventned.

Ruim 4000 medewerkers onder de loep

Aan het onderzoek deden 4.300 medewerkers uit verschillende organisaties in Nederland mee. Zij vulden een gecombineerde vragenlijst in, bestaande uit de WVM en de SMD vragenset. De WVM meet verschillende aspecten van werkvermogen, zoals productiviteit, arbeidsomstandigheden en geluk. De SMD vragenset bestaat uit negen vragen die symptomen van een social media verslaving meten.

Eerste bevindingen

De resultaten van het onderzoek zijn opvallend:
• Tijdsbesteding: De grootste groep respondenten (48%) geeft aan 1 tot3 uur per dag aan social media te besteden. In totaal gebruikt 63% van de deelnemers social media één of meerdere uren per dag.
• Leeftijd: Binnen de leeftijdscategorie < 30 jaar heeft 26% van de respondenten een (matig) verhoogd risico op ‘social media verslaving’. Bij de leeftijdsgroep 60+ is dit 3%.
• Werkvermogen: Deelnemers met een verhoogd risico op ‘social media verslaving’ hebben een grotere kans om uit te vallen of te verzuimen.
• Burn-out: Naarmate deelnemers meer uren besteden aan social media, stijgt ook het aandeel deelnemers met een verhoogd risico op burn-out.
• Geluk: Over het algemeen heeft meer gebruik van social media een negatieve relatie met geluk. Wanneer het gebruik van social media stijgt, heeft dit een ongunstige invloed op het ervaren geluk.

De impact op de werkvloer

De cijfers schetsen een duidelijk beeld. Overmatig social media gebruik kan leiden tot vermoeidheid, stress en concentratieproblemen, wat weer kan resulteren in een verhoogd risico op burn-out en verzuim.
Ook het geluk van medewerkers lijkt te lijden onder overmatig social media gebruik. Dit kan te maken hebben met het feit dat social media vaak een onrealistisch beeld schetst van het leven van anderen, wat kan leiden tot gevoelens van onvrede en eenzaamheid.

Wat kunnen organisaties doen?

De bevindingen van dit onderzoek hebben belangrijke implicaties voor organisaties. Een verhoogd risico op uitval en verzuim leidt tot productiviteitsverlies. Organisaties die proactief met dit probleem omgaan kunnen de productiviteit verhogen, het werkplezier verbeteren en de aantrekkelijkheid als werkgever vergroten.

En wat kunnen organisaties concreet doen?
• Bewustwording: Maak medewerkers bewust van de potentiële risico’s van overmatig social media gebruik.
• Richtlijnen: Stel duidelijke richtlijnen op voor het gebruik van social media op de werkvloer.
• Trainingen: Bied trainingen aan over stressreductie met betrekking tot social media gebruik.
• Alternatieven: Organiseer alternatieve en gezamenlijke activiteiten tijdens pauzes, zoals wandelingen of spellen.

Een wake-up call

Dit onderzoek is een wake-up call voor zowel werkgevers als medewerkers. Social media kan een waardevol hulpmiddel zijn om in contact te blijven met elkaar, maar overmatig gebruik kan negatieve gevolgen hebben voor onze gezondheid, ons werkvermogen en ons geluk. Het is tijd om bewustere keuzes te maken en een gezonde balans te vinden tussen online en offline.
Cas Knibbeler vult aan: “Het is cruciaal dat we een omgeving creëren waarin mensen zich bewust zijn van de risico’s van overmatig social media gebruik en ondersteund worden bij het ontwikkelen van een gezonde relatie met technologie. Dit onderzoek laat zien dat zowel individuen als organisaties een belangrijke rol spelen in het voorkomen van social media verslaving.”

Wil je meer weten?

Neem contact op met Preventned voor meer informatie over dit onderzoek en de mogelijkheden om de negatieve gevolgen van social media gebruik binnen jouw organisatie te verminderen.