dinsdag 13 juni 2023
Je kunt niet meer om verbindend leiderschap heen. De dynamiek en onzekerheid in onze wereld neemt toe. Vroeger kon je als leidinggevende nog een situatie top-down naar je hand zetten. SMART-doelen bepalen, strak plannen, controleren en beheersen. Zo kon je tot resultaten komen.
Dat werkt echter alleen in overzichtelijke omstandigheden. En die zijn er steeds minder.
Daarom is verbindend leiderschap nodig.
Twee zaken die ons speelveld bepalen
Aan de ene kant heb je te maken met technologische versnellingen. Op onze smartphone kunnen we elk uur van de dag en nacht de verse actualiteit voorbij laten komen. Vroeger kon je de informatie nog van bovenaf gepland sturen. Nu gaat communicatie onnavolgbaar snel rond – al dan niet gestimuleerd door algoritmes die voor ieder van ons persoonlijk versterken waar je aandacht aangeeft.
Tegelijkertijd nemen onze ambities toe. We accepteren de schotten tussen expertises niet meer. Of het nu gaat om de omgevingswet bij de overheid, het gepersonaliseerd leren in het onderwijs of het integraal cliëntendossier in de zorg, de essentie is steeds hetzelfde. We willen dat we geïntegreerd naar vraagstukken kijken. En dat vraagt dat je alle expertises samenbrengt. Elke professional doet ertoe.
‘Je bevindt je samen in een netwerk waarbij je van elkaar afhankelijk bent. Top-down werkt dan niet meer.’
Frans Wilms
Het is gemakkelijk te begrijpen dat top-down dan niet meer werkt. Gelukkig is er een alternatief.
Dat alternatief is verbindend leiderschap.
Wat is verbindend leiderschap
Bij verbindend leiderschap realiseer je je dat iedereen ertoe doet. Je neemt iedere bijdrage serieus. Je zorgt dat de belangen en behoeftes van alle betrokkenen op tafel komen. Je voegt daar je eigen belangen en behoeftes aan toe. Van daaruit kijk je naar wat zich aandient en creëert meerwaarde, waarbij je ieders inbreng mee overweegt. Je krijgt uitkomsten die jezelf op voorhand niet kunt bedenken.
Theoretische motieven
Natuurlijk zijn er theoretische motieven aan te wijzen die pleiten voor verbindend leiderschap, zoals:
De humanistische insteek, die als basis heeft dat ieder mens ertoe doet.
De evolutionaire insteek, die helder maakt dat het in onze genen zit. Onze voorouders waren als jagers en verzamelaars verbinders pur sang.
De spirituele insteek, die erop wijst dat in alle grote godsdiensten het uitgangspunt is ‘behandel de ander zoals jezelf behandeld wilt worden’.
Maar misschien is het meest overtuigende nog wel om te laten zien hoe je in de praktijk van alledag met verbindend leiderschap verschil maakt.
Praktische motieven
Je geeft vanuit meer rust en ontspanning leiding. Verbindend leiderschap geeft je een fantastisch handvat juist in tijden dat de complexiteit en dynamiek toeneemt.
Je bent van geweldige betekenis voor de mensen om je heen. Zij voelen zich gehoord en gezien. Hun expertise en ervaring doet ertoe. Samen kom je tot uitkomsten die je op voorhand niet kunt bedenken. Je stimuleert hun veerkracht. Het leidt tot minder werkstress en verzuim.
Je zet een beweging op gang. Je verwacht van medewerkers dat ze in al hun ontmoetingen met hun klanten meerwaarde creëren. Je laat zelf zien hoe je dat doet in al je interacties met je medewerkers. Ze gaan je ervaren als inspirerend voorbeeld. Ze gaan je voorbeeld volgen. Zo ontstaat – eerst nog heel klein, daarna steeds groter – een sneeuwbaleffect. Er ontstaat een cultuur waarin het vanzelfsprekend is om ieders belangen en behoeftes te waarderen en samen meerwaarde te creëren.
3 Redenen waarom verbindend Leiderschap om moed vraagt
In haar eerste officiële toespraak als hoogleraar Managerial Behaviour maakt Mariëlle Heijltjes in 2008 duidelijk waarom moed nodig is. ‘Managerial Behaviour, een kwestie van moed’, zo luidt de veelzeggende titel van de rede, die voor mij een fundament is.
Verbindend leiderschap is niet gebruikelijk
Op de eerste plaats is moed nodig omdat het niet gebruikelijk is om vanuit verbinding te leiden. In het algemeen is de leider toch vooral de baas. En als hij zelf denkt dat dat niet zo is, dan blijkt meestal uit zijn gedrag dat hij dat uiteindelijk toch is (ik kan erover meepraten;)).
Verbindend leiderschap vraagt moed
Op de tweede plaats vraagt het moed omdat het niet eenvoudig is om ruimte te geven aan je medewerkers. Je bent en blijft uiteindelijk verantwoordelijk. Dan kan de neiging groot zijn om te sturen en door te duwen, zodat je altijd kunt zeggen dat je alles gedaan hebt wat in je vermogen ligt. Het vraagt dan ook moed om die lijn niet te volgen en ruimte te bieden aan je medewerkers om vanuit hun professionaliteit tot maatwerkoplossingen te komen.
Verbindend leiderschap vraagt om een lerende houding
Tot slot vereist het moed omdat je bereid moet zijn om je eigen ego aan de kant te schuiven. Je erkent als leidinggevende dat je ook gewoon je best doet, dat je veel niet weet, dat je fouten maakt en daarvan wilt leren. Ook dat is op dit moment niet gebruikelijk.
Verbindend leiderschap leren
Maar hoe maak je je dit verbindend leiderschap eigen?
Het gaat erom dat je traint in de praktijk van alledag, Oefenen is essentieel om een nieuwe gewoonte te kunnen aanleren. Een gerichte methodische aanpak werkt.
Twee wegen om te oefenen
Hoe kun je nu het beste oefenen?
Globaal zijn er twee wegen.
De eerste weg is dat je het doet, zoals ik gedaan heb. Je begint gewoon en zoekt zelf je weg. Je leert van feedback, reflectie en oefening. Je valt en staat op. Je volgt hier en daar een opleiding. Je woont inspirerende ontmoetingen bij. Je neemt deel aan intervisie. Je krijgt coaching. Je leert en komt tot fantastische ontdekkingen. Maar er is één groot nadeel: ik heb er zo’n vijftien jaar over gedaan.
Opleiding Verbindend Leiderschap
Gelukkig is er dus een tweede weg om je verbindend leiderschap eigen te maken. Want aan de hand van mijn trektocht heb ik een opleiding ontwikkeld die je in ruim een half jaar leert om je verbindend leiderschap echt eigen te maken. Het is een methodische didactisch uitgebalanceerde opleiding die focust op jouw eigen praktijk, zodat je er direct krachtige stappen vooruit zet. Met online Masterclasses, die je in je eigen tijd bekijkt en praktijkopdrachten die in je eigen werk doet. Met online intervisie in je eigen learning community van 4-6 personen en gesprekken met je buddy en je eigen coach.
Dat is de opleiding Verbindend Leiderschap. In deze opleiding leer je om vanuit verbinding te leiden.
Met deze opleiding word je bewust bekwaam. Dat is een fantastische onmisbare basis.
Verbindend leiderschap de hoofdstroom
Als je vanuit verbinding leidt, ben je op dit moment nog een buitenbeentje. Ik zou het fantastisch vinden wanneer we in staat zouden zijn om dat om te draaien. Dat ‘vanuit verbinding leiden’ de hoofdstroom wordt, want dan is het vanzelfsprekend om ieders belangen en behoeftes te waarderen en samen meerwaarde te creëren. Ik zie je graag terug bij één van deze opleidingen:
- Opleiding Verbindend Leiderschap
- Post-Opleiding Verbindend Leiderschap
- In Company Verbindend Leiderschap
Wil je meer informatie? Mail naar frans.wilms@leiderschapsdomeinen.nl
Wil je kennis maken met het gedachtegoed van verbindend leiderschap, luister dan naar de podcast: https://www.